به نقل از «زیسان»

یک داستان باورنکردنی؛ چگونه مورچه حریف شیر شد؟

تاریخ انتشار: ۱۱ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۴۴۵۵۸

زی‌سان؛ دسته‌ای از مورچه‌های مهاجم آن‌قدر برای زیست‌بوم کنیایی مخرب بوده‌اند که عادت‌های شکار یک گله شیر را تغییر داده‌اند.

به گزارش زی‌سان؛ این گونه مورچه سربزرگ، که منشا آن در جزیره موریس است، از مهاجم‌ترین حشرات جهان است. گروه‌های این مورچه‌ها در هزار و ۶۰۰ منطقه، از شرق آفریقا گرفته تا ایالت‌های جنوبی ایالات متحد آمریکا، پیدا می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بر پایه مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، ورود این مورچه‌ها «نابودی تقریبا قطعی» حشرات بومی را به‌دنبال دارد. آن‌ها با سر‌های نامتناسب و بزرگی که دارند به مورچه‌های دیگر حمله و طعمه را تکه‌تکه می‌کنند.

در پژوهش‌های دانشگاه وایومینگ، که گزارش آن روز پنجشنبه منتشر شد، تاثیر ورود مورچه‌های سربزرگ به اُل پجتا (Ol Pejeta)، منطقه حفاظت‌شده حیات وحش در شهرستان لایکیپیا در کنیا، نشان داده شده است.

این مورچه‌های سربزرگ رابطه همزیستی بین مورچه‌های بومی اقاقیا در این منطقه و درختان خار-سوت‌زن را از بین بردند.

این درختان گونه‌ای غالب در بیشتر مناطق شرق آفریقا هستند که برای مورچه‌های بومی شهد و سرپناه فراهم می‌کنند. مورچه‌ها نیز به سهم خود با تولید و دفع اسید فرمیک و گاز گرفتن علف‌خوارانی که سعی می‌کنند با خوردن شاخ و برگ‌های این درخت‌ها شکمشان را سیر کنند- راهکاری بسیار کارآمد علیه فیل‌ها- از این درختان دفاع می‌کنند.

اما مورچه‌های سربزرگ که وارد می‌شوند، هم مورچه‌های بومی را از بین می‌برند و هم مانع محافظت درختان خار سوت‌زن می‌شوند. 

این امر به فیل‌ها امکان می‌دهد بیش از حد روی درخت‌ها بچرند و آن‌ها را بجوند و شاخه‌ها را شکسته رها کند. «این پدیده در مناطقی که مورچه‌های مهاجم دارند پنج تا هفت برابر مناطقی است که [مورچه]مهاجم ندارند.»

این زمین بدون درخت و لخت‌تر (از لحاظ پوشش گیاهی) برای شیر‌ها حین تعقیب گورخرها، طعمه‌های محبوبشان، مخفیگاه‌های کمی باقی می‌گذارد.

این مطالعه در نهایت نشان داد کشتار گورخر‌ها به‌دست شیر‌ها در مناطقی که مورچه‌های سربزرگ به آن‌ها حمله نکرده بودند تقریبا سه‌برابر است.

جمعیت شیر‌ها در واکنش به حمله این حشرات کاهش نیافته است، اما در مورد بوفالو‌های آفریقایی این‌طور نبوده است. شیر‌ها که فرصت کمتری برای شکار گورخر‌ها دارند توجهشان را به گونه‌هایی [از جانوران]معطوف کرده‌اند که بزرگ‌ترند و کشتن آن‌ها سخت‌تر است.

پژوهشگران دریافتند که در ۲۰ سال گذشته، درصد گورخر‌هایی که در این منطقه شیر‌ها کشته‌اند از ۶۷ درصد [کل جمعیت گورخرها]به ۴۲ درصد کاهش یافته، در حالی که تعداد گاومیش‌های کشته‌شده از صفر به ۴۲ درصد افزایش یافته است.

پژوهشگران، با سرپرستی داگلاس کامارو، دانشجوی دکتری در بخش جانورشناسی و فیزیولوژی دانشگاه وایومینگ، نوشتند: «ما نشان دادیم که یک مهاجم کوچک چطور می‌تواند مناسبات شکارچی-شکار بین گونه‌های جانوری نمادین را بازآرایی کند.»

دانشمندان این فرضیه را مطرح کردند که این مورچه‌ها در نهایت ممکن است پویایی گله شیر‌ها را در اُل پجتا تغییر دهند، اما یادآوری کردند که در صورت ادامه تهاجم مورچه‌های سربزرگ، پیامد‌های درازمدت این تهاجم نامعلوم است.

tags # حیات وحش ، حیوانات

منبع: زیسان

کلیدواژه: حیات وحش حیوانات مورچه ها شیر ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت zisaan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «زیسان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۴۴۵۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

داستان عاشقانه سمی یک پروانه!

شب‌پره سمی که پر‌های آن رنگ‌های درخشان و تند قابل توجهی دارند، برخلاف سایر گونه‌های شب پره، به طور قابل توجهی خودنمایی می‌کنند.

به نقل از آی‌ای، از بین راه‌های بی‌شماری که گونه‌های موجود در قلمرو حیوانات برای جذب جفت استفاده می‌کنند پرندگان پر‌های رنگارنگی دارند، حشرات موسیقی می‌سازند، زنبور‌ها می‌رقصند، کرم‌های درخشان از نور استفاده می‌کنند، و بادکنک ماهی دایره‌های هندسی در بستر دریا ایجاد می‌کند، هیچ کدام به اندازه آنچه که شب پره بِلا از خود نشان می‌دهد عجیب نیستند.

براساس یک مطالعه جدید، شب‌پره بِلا (Utetheisa ornatrix) ظاهرا به گونه‌ای تکامل یافته است که از سموم گیاه خاصی در دورانی که یک کرم است استفاده می‌کند تا نه تنها از خود و بعدا تخم‌های خود در برابر شکارچیان محافظت کند، بلکه جفت‌های بالقوه را نیز جذب کند.

برگ‌ها و دانه‌های گیاه جغجغه مملو از نوع خاصی از سم با طعم تلخ است که به آلکالوئید‌های پیرولیزیدین معروف است. به طور گسترده علوفه جویان از مصرف جغجغه اجتناب می‌کنند، اما این گیاه منبع غذایی مورد علاقه شب‌پره بِلا است.

این شب پره رنگارنگ نه تنها در برابر این سم که یکی از علل اصلی مرگ و میر ناشی از مسمومیت تصادفی در گاو‌ها است، مصونیت دارد بلکه در واقع می‌تواند این سم را متابولیزه کند و از آن برای رسیدن به اهداف خود استفاده کند.

شب پره‌های بِلا در بخش‌های بزرگی از شرق آمریکای شمالی، آمریکای مرکزی و دریای کارائیب یافت می‌شوند و الگو‌های فعالیت روزانه‌ای از خود نشان می‌دهند. بر خلاف بسیاری از گونه‌های شب زنده‌دار که برای پنهان شدن از شکارچیان به تاریکی متکی هستند، پروانه‌های بِلا عمدا حضور خود را به رخ می‌کشند.

آنها با رنگ‌های تند و درخشان مانند رنگ‌های صورتی، مرواریدی، عقیق و فلس‌های زرد گوگردی روی بال‌های خود آراسته شده‌اند و به طور قابل توجهی خودنمایی می‌کنند. آنها به راحتی توجه پرندگان و حشرات گوشتخوار را از دور به خود جلب می‌کنند. هر شکارچی که بخواهد شب پره بِلا را شکار کند، زود متوجه اشتباه خود می‌شود.

آندری سوراکوف (Andrei Sourakov)، یکی از نویسندگان این مطالعه، توضیح می‌دهد: عنکبوت‌های موزی آنها را از تار‌های خود جدا می‌کنند. هنگامی آنها در تار می‌افتند، مایع کف کننده‌ای تولید می‌کنند که طعم بدی دارد و تقریبا به طور کامل از آلکالوئید‌ها ساخته شده است. او همچنین به این نکته اشاره می‌کند که عنکبوت‌ها و پرندگان به عنوان شکارچیان معمول شب‌پره‌ها، هر کاری می‌کنند تا از برخورد با این پروانه سمی جلوگیری کنند.

چگونه شب‌پره‌های بِلا از سم برای جذب جفت استفاده می‌کنند

هنگامی که پروانه‌های ماده بِلا آماده جفت‌گیری می‌شوند، ابری از آلکالوئید‌های هواپخش دار را منتشر می‌کنند که از گیاهانی که به عنوان یک کرم از آنها استفاده می‌کردند، به دست آورده‌اند. شب‌پره‌های نر که جذب این عطر شده‌اند، به ماده می‌رسند و در مراسمی کوتاه و در عین حال پیچیده شرکت می‌کنند.

در طول این مراسم، آنها با ظرافت سر ماده را با دو ساختار کرکی و جمع شونده شبیه به قاصدک لمس می‌کنند. هر رشته از این ساختار‌ها حاوی آلکالوئید‌های پیرولیزیدین است.

اگر شب‌پره ماده آلکالوئید نر را از نظر کمیت و کیفیت کافی بداند، اقدام به جفت‌گیری می‌کند. پس از جفت گیری، نر ترکیبی از آلکالوئید‌های اضافی را به جا می‌گذارد. ماده از این ترکیبات استفاده می‌کند تا تخم‌های حاصل را به سم آغشته کند.

چنین محافظتی از تخم در میان حشرات غیر معمول است. این روش که در ابتدا در سال ۱۹۸۹ مشاهده شد، تنها نمونه شناخته شده شب پره است که از منابع شیمیایی بدن خود برای آغشته کردن تخم‌ها به سم استفاده می‌کند.

این مطالعه در مجله PNAS منتشر شده است.

منبع: ایسنا

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی فناوری